กลุ่มผู้ขุดทองรุ่นแรกๆถูกเรียกว่า "forty-niners" ซึ่งปัจจุบันกลายมาเป็นที่มาของชื่อทีม อเมริกัน ฟุตบอล ชื่อดัง หรือที่เรียกว่า "ทีมนักขุดทอง" คุณค่าของโลหะทองคำนั้นมีค่ามากมหาศาลเมื่อเทียบกับโลหะมีค่าชนิดอื่น ๆ แต่ก่อนหน้า ค.ศ. 1848 ใครจะเชื่อว่าฐานะและบทบาทของทองคำเมื่อเทียบกับโลหะเงินในทางเศรษฐกิจและการค้าของประชาคมโลกแล้ว ถือว่าน้อยจนกระทั่งไม่อาจจะเทียบกันได้เลย
การพบสายแร่ทองคำครั้งยิ่งใหญ่เริ่มต้นขึ้นเมื่อ ปี ค.ศ. 1847-1848 ที่โรงเลื่อยของจอห์น ออกัสตัส ซัตเตอร์ ชานเมืองซาคราเมนโต คนงาน จอห์น มาร์แชล ได้ตกลงไปในธารน้ำข้างโรงเลื่อยและพบว่าโคลนในแม่น้ำที่ตนตกลงไปนั้นเต็มไปด้วยทองคำ ข่าวการค้นพบทองคำของเขาแพร่กระจายรวดเร็ว คนนับพันพากันมาที่โรงเลื่อยพร้อมกับอุปกรณ์ขุดค้นหาทองคำ ทองที่พบนี้ มีลักษณะเป็นฝุ่นผงขนาดเล็กที่ต้องนำไปร่อน และหลอมด้วยวิธีพิเศษเท่านั้นเพื่อให้ฝุ่นผงเกาะตัวกันเป็นสินแร่และก้อนทองคำที่มีค่า
บางคนก็ล้มเหลว..มีบ้างที่ร่ำรวย บางคนก็ล้มตายไป..ส่วนบางคนถูกฆ่า บางคนสวดอ้อนวอนกับพระผู้เป็นเจ้าขอพรให้ได้ทองจำนวนมากพอที่จะทำให้ชีวิตของพวกเขาเปลี่ยนไป
บริเวณที่พบแร่ทองคำหรือการทําเหมืองแร่ทองคํา จะถูกขุด โค่นต้นไม้ ปรับพื้นที่ แผ้วถางป่าจนทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางภูมิศาสตร์และสภาพแวดล้อมอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ซานฟรานซิสโกเมืองเก่าของชุมชนสเปนในอดีต ก็เป็นอีกเมืองหนึ่งที่ได้กลายมาเป็นแหล่งชุมชนที่มั่งคั่ง เพราะเป็นศูนย์กลางการค้าของยุคตื่นทอง แม้ทองจะหมดไปก็ตามที นอกจากนั้นแล้ว ซานฟรานซิสโก ยังได้กลายเป็นแหล่งรับคนงานเหมืองชาวจีนที่ถูกระดมมาจากเมืองจีน ซึ่งถือได้ว่าเป็นกรรมกรอพยพรุ่นล่าสุดของอเมริกายุคหลังสงครามกลางเมือง
MV. sutter's mill ของ Dan Fogelberg
